വിനിമയ അപഗ്രഥനം
( ട്രാൻസാക്ഷണൽ അനാലിസിസ് )
“ ഞാൻ പറയുന്നത് മനസ്സിലാക്കി എന്നു നിങ്ങൾ കരുതുന്നു "
ഞാൻ ഉദ്ദേശിച്ചതു തന്നെയാണോ നിങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കിയത് ?
ശാസ്ത്രയുഗത്തിന്റെ സൗകര്യങ്ങളിൽ ഏറ്റവും മുന്നിലായി നിൽക്കുന്ന അമേരിക്കൻ സമൂഹത്തിന്
ഡോ . ബേൺ നൽകിയ സംഭാവനയാണ് , വിനിമയങ്ങളെ വിശകലനം ചെയ് ത് മാനുഷിക ബന്ധങ്ങൾ സുദൃഢമാക്കാമെന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആശയം ,
മനുഷ്യന്റെ നിലനിൽപ്പിന് , ആരോഗ്യകരമായ മുന്നേറ്റത്തിന് , സമൂഹജിവിതം കൂടിയേതീരു .
ബന്ധ ങ്ങളിലൂടെയല്ലാതെ മനുഷ്യന് നിലനിൽപ്പില്ല എന്ന് സ്ഥാപിക്കുകയാണ് ഇവിടെ .
മനുഷ്യൻ പരസ്പരം ബന്ധപ്പെടുന്നത് വിനിമയങ്ങളിലൂടെയാണ് . പഞ്ചേന്ദ്രിയങ്ങളിലൂടെ സ്വീകരിക്കുന്ന ചോദനകൾ , ഉൾകൊണ്ട് മറുചോദനകളയച്ച് പ്രതികരിക്കുന്ന രീതിയാണ് വിനിമയങ്ങൾ
രണ്ടോ അതിലധികമോ ആളുകൾ കണ്ടുമുട്ടുമ്പോൾ ഒരാൾ തന്റെ ഏതെങ്കിലും ഒരു വ്യക്തിഭാവത്തിൽ നിന്നും ഒരു ചോദന ( Stimulus അയയ്ക്കുന്നു . ഇതര വ്യക്തിയുടെ ഒരു വ്യക്തിഭാവത്തിൽനിന്നും ഒരു ചോദന പ്രതികരണമായി ( Response ) അയയ്ക്കുന്നു . ഈ വിനിമയ ചോദനയും പ്രതികരണവും നേർരേഖകളായി ചിത്രീകരിക്കുന്നു . ഇതിനെ വിനിമയ രേഖ ( Transactional Vectors ) എന്നു വിളിക്കാം .
സാമൂഹിക ബന്ധപ്പെടലുകളുടെ ഒരു ചെറുയൂണിറ്റ് ആണ് ഈ വിനിമയം . ഇത്തരം ഒരു വിനിമയ യൂണിറ്റുമാത്രമായോ ഒരു ശ്യംഖലയായോ പരസ്പരം ബന്ധപ്പെടുവാൻ മനുഷ്യൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു .
സാഹചര്യത്തിനു യുക്തമായ രീതിയിൽ യുക്തമായ വ്യക്തിഭാവ ത്തിൽനിന്നും പ്രതികരിക്കുവാനുള്ള കഴിവാണ് മാനസിക ആരോഗ്യം എന്ന് ആദ്യത്തെ നേരത്തെ നാം കണ്ടു , ബന്ധങ്ങളുടെ സുസ്ഥിതിയും ഉലച്ചിലുമൊക്കെ വിനിമയങ്ങളുടെ പ്രത്യകത കൊണ്ടാകാം . മറ്റൊരർത്ഥത്തിൽ പറഞ്ഞാൽ വിനിമയങ്ങളിലെ പാളിച്ചകൾ , ബന്ധങ്ങളിലെ ഉലച്ചിലുകൾ എന്നിവ , അനാരോഗ്യകരമായ മാനസിക അവസ്ഥ കൊണ്ടാകാം . പക്വഭാവത്തിന്റെ അവബോധം ഇല്ലായ്മയുമാകാം . വിനിമയങ്ങളെ അപഗ്രഥിച്ച് മനോരോഗ ചികിത്സതന്നെ സാധ്യമാണെന്ന് വിനിമയ അപഗ്രഥനം സമർത്ഥിക്കുന്നു .
വിനിമയങ്ങളിലെ ഒരു രീതി സംഭാഷണങ്ങളാണ് . വാക്കുകളിലൂടെ നാം ആശയവിനിമയം നടത്തുന്നു . പലരുടേയും സംസാരരീതിയാണു നമ്മെ അവരിലേക്ക് അടുപ്പിക്കുകയോ അകറ്റുകയോ ചെയ്യുന്നത് . സംസാരിക്കുന്നയാൾ തന്റെ സംസാരത്തിലെ പ്രത്യേകതകളെകുറിച്ച് ബോധവാന്മാരാകണമെന്നില്ല . ബോധവാന്മാരാണെങ്കിൽ നല്ല ബന്ധങ്ങൾ വളർത്തിയെടുക്കുവാനും അതാസ്വദിക്കാനും അവർക്കു കഴിയും .
സംസാരരീതികൾ ശ്രദ്ധിച്ചാൽ വളരെ വൈവിധ്യങ്ങൾ നമുക്കു മനസ്സിലാക്കാം . ചിലർ മണിക്കുറുകളോളം പരസ്പരം രസം പറഞ്ഞി രിക്കുന്നു .
ചിലർ “ ഒന്നു പറഞ്ഞ് രണ്ടിന് " വഴക്കു കൂടുന്നു . ചിലർ ഒരു ചോദ്യത്തിനും നേരായ മറുപടി കൊടുക്കാറില്ല .
ചിലർക്ക് ഒളിച്ചു വെച്ചുള്ള ( നിഗൂഢ ) സംസാരത്തിലാണ് പ്രാഗൽഭ്യം.
എന്തുകൊണ്ടാണീ വിഭിന്ന സംസാരരീതികൾ ? ഇവ മാറ്റാമോ ?
നല്ല വ്യക്തിത്വം വിളിച്ചോതുന്ന സംസാരരീതികൾ വളർത്തിയെടു ക്കാൻ ആരാണിഷ്ടപ്പെടാത്തത് ?
വ്യക്തിത്വവികസനം ലക്ഷ്യമാക്കുന്നവർക്കും നല്ല വ്യക്തിബന്ധങ്ങൾ വളർത്തിയെടുക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന വർക്കും വിനിമയ അപഗ്രഥനം നല്ല ഉൾക്കാഴ്ചയും സഹായവുമാണ് .
വിനിമയ നിയമം- I
"അനുപൂരക സംഭാഷണങ്ങൾ വിനിമയത്തെ എത്ര വേണമെങ്കിലും മുന്നോട്ടു കൊണ്ടു പോകുന്നു "
അനുപൂരക സംഭാഷണങ്ങളുടെ ഏറ്റവും വലിയ സവിശേഷത , ഇത്തരം സംഭാഷണങ്ങൾ എത്ര നേരം വേണമെങ്കിലും തുടർന്നു കൊണ്ടുപോകാം എന്നുള്ളതാണ് . ഡോ . ബേൺ തരുന്ന വിനിമയ നിയമങ്ങളിൽ ഒന്നാമത്തതാണ് ഇത് .
ദീർഘനേരം സാറ
പറഞ്ഞിരിക്കുന്ന സുഹൃത്തുക്കളും കമിതാക്കളും മറ്റും ഇത്തരം സംഭാഷണങ്ങളായിരിക്കും കൂടുതലായി ഉപയോഗിക്കുന്നത് .
No comments:
Post a Comment